İleri Bildirim Vermek

Sözcüklerin gücünü fark ettiğimden bu yana, bir sözcüğün bende yarattığı duygulanım haline dikkat ederim ve en pozitif duygulanım yaratan eş anlamlı sözcük aramaya başlarım. Yöneticilik yıllarımda performans değerlendirme süreçlerinde bolca kullandığımız “geri bildirim” sözcüğü beni rahatsız ettiği için “ileri bildirim” sözcüğünü bulup, kullanmaya başlamıştım.

“İleri bildirim” sözcüğünden ilerlemeden önce sizlere birkaç sorum olacak;

• “İleri bildirim”in sizin pencerenizden tanımı nedir?
• Günlük yaşamınızda ne sıklıkla ileri bildirim alıyor ve veriyorsunuz?
• İleri bildirim almaya ve vermeye ne kadar gönüllüsünüz?

İleri bildirim vermek, sadece kurumsal yaşamın değil, günlük yaşamın her anında yapabildiğimiz bir eylem. Sadece ne kadar farkında olarak ve fayda odağında yaptığımız önemli.

Ataerkil aile yapımız, eğitim, askeri ve devlet sistemimiz gibi nedenlerle hiyerarşinin öne çıktığı bir kültürdeyiz. Bu kültür, iletişimimize de, ileri bildirim sürecimize de doğrudan yansıyor. İletişim anında anne-baba-abi-müdür vb. kimliklerimizin hiyerarşik yansımasını, baskın olma, savunmaya geçme, ikna etmeye çalışma gibi durumları, diyalogtan çok monologu görüyorsak, ileri bildirim zemininde değiliz demektir. Böyle zeminler ancak emir, talep gibi amaçlara hizmet edebilir. Sağlıklı ileri bildirim zemini, hiyerarşik iletişimin kenara park edilip, eşitlenen düzlemde yetişkin iletişiminin kullanıldığı, karşılıklı uyumun sağlandığı zemindir.

Sağlıklı ileri bildirim zemininde nelere dikkat edebiliriz?

• En başta konuya, kişiye, kişilere dair bilgi, kanaat, etiket, varsayım ve senaryolarımızı park edip, kendimizi nötrlemeye,
• Uyum içinde diyalog olmasına,
• Dinlemeye, sorular sormaya, gerçekten anlamaya,
• Herkes için en yakındaki doğru zamanda yapılmasına,
• İleri bildirim verecek olanın da, alacak olanın da buna istekli olmasına, hatta ileri bildirim almaya kabulünün baştan alınmasına,
• Ortak bir niyetin olmasına, ifade edilmesine ve bunun süreç boyunca korunmasına,
• Sihirli anahtar olarak her kapıyı açan nezakete,
• Kısa, net, anlaşılır dil ile, uygun ve hatta ortak yaşanmış örneklerle, tarafsız gözlemlerle desteklenmesine,
• İleri bildirimin konuya (davranışa, yetkinliğe, beceriye) yönelik olarak yapılmasına… (*)

Sosyal, toplumsal varlık olarak her insan, zaman zaman ileri bildirim almaya ihtiyaç duyar. Layıkıyla yapılan ileri bildirim, bir öğrenme, gelişim, değişim, dönüşüm aracıdır, hediyedir. Bu aracı maharetle kullanmak, hayatlarımızı değiştirecek inanın bana!

(*) Sen/Siz diye başlayan her cümle, kimliğimize hitap eder ki, bu da bizim en özel alanımızdır ve kimseyi oraya almayız. Bunun yerine X davranışında, Z yetkinliğinde gibi konular ileri bildirimin konusudur.

Çakır Dilek Yunar